kaynak irtifakı ne demek?
Kaynak İrtifakı
Kaynak irtifakı, bir taşınmaz lehine kurulan ve o taşınmaz sahibine, başka bir taşınmaz üzerindeki kaynaktan su veya başka bir doğal kaynağı alma, kullanma veya geçirme hakkı tanıyan bir irtifak hakkıdır. Bu hak, genellikle tapu kütüğüne tescil edilerek güvence altına alınır ve hak sahibine, kaynak üzerindeki diğer kişilere karşı bir üstünlük sağlar.
Temel Özellikleri:
- Sınırlı Ayni Hak: Kaynak irtifakı, sahibine kaynak üzerinde sınırlı bir ayni hak sağlar. Bu hak, mülkiyet hakkı kadar geniş kapsamlı olmasa da, belirli bir kaynağın kullanımı konusunda hak sahibine önemli yetkiler verir.
- Taşınmaz Lehine Kurulur: İrtifak hakkı, belirli bir taşınmaz (lehine taşınmaz) lehine kurulur ve bu taşınmazın maliki tarafından kullanılır. Kaynağın bulunduğu taşınmaz ise yükümlü taşınmazdır.
- Süreklilik: Genellikle sürekli bir hak olarak kurulur ve lehine taşınmazın maliki değişse bile devam eder. Ancak, belirli bir süreyle sınırlı olarak da kurulması mümkündür.
- Çeşitleri: Su alma, su geçirme, maden çıkarma gibi farklı amaçlarla kurulabilir.
- Kuruluşu: Resmi senetle ve tapu tesciliyle kurulur.
Önemli Hususlar:
- Kaynak irtifakının kurulması, medeni kanun hükümleri çerçevesinde düzenlenir.
- İrtifak hakkının kapsamı ve kullanım koşulları, taraflar arasında yapılan sözleşmeyle belirlenir.
- Yükümlü taşınmazın maliki, irtifak hakkının kullanılmasını engellememekle yükümlüdür.
- İrtifak hakkı, lehine taşınmazın ihtiyaçları doğrultusunda ve dürüstlük kuralları çerçevesinde kullanılmalıdır.
- İrtifak hakkının sona ermesi, terkin, kamulaştırma, süre dolması gibi nedenlerle olabilir.